
ในวันที่ 25 มีนาคม 2563 รัฐบาลอินเดียออกมาตรการกักกันอย่างเข้มข้นกับประชากร 1.3 พันล้านของตนเพื่อลดการระบาดของโรค COVID-19 coronavirus มาตรการที่เกิดขึ้นทั่วประเทศนี้นำไปสู่การลดกิจกรรมการผลิตของโรงงานอุตสาหกรรมและการจราจรทั้งทางบก ทางอากาศ รถบรรทุก รถบัสและรถยนต์ส่วนตัว สองสามสัปดาห์หลังจากนั้น เซนเซอร์บนดาวเทียมของ NASA บันทึกระดับละอองลอยที่ต่ำที่สุดในรอบ 20 ปี ในพื้นที่ทางตอนเหนือของอินเดีย
ทุกๆ ปี ละอองลอยจากกิจกรรมของมนุษย์มีส่วนทำให้มลพิษทางอากาศอยู่ในระดับที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพในเมืองหลายแห่งของอินเดีย “ละอองลอย(aerosol)” ตัวอย่างเช่น ฝุ่นที่ลอยมาตามกระแสลม เกลือทะเล เถ้าจากการระเบิดของภูเขาไฟ ควันไฟป่า และมลพิษจากโรงงานอุตสาหกรรม เป็นต้น ละอองลอยสามารถทำให้อุณหภูมิพื้นผิวโลกอุ่นขึ้นหรือเย็นลง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับขนาด ชนิดและตำแหน่งของมัน ละอองลอยช่วยทำให้เมฆก่อตัวหรือจำกัดการก่อตัวของเมฆ ละอองลอยบางชนิดมีอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์หากรับเข้าไปในร่างกาย ละอองลอยที่เกิดจากกิจกรรมของมนุษย์มักมีอนุภาคที่เล็กกว่าซึ่งสามารถทำลายสุขภาพของมนุษย์ได้มากกว่า
Pawan Gupta นักวิทยาศาสตร์จาก Universities Space Research Association (USRA) ที่ Marshall Space Flight Center ขององค์การนาซากล่าวว่า “เรารู้ว่าเราจะเห็นการเปลี่ยนแปลงขององค์ประกอบในบรรยากาศในพื้นที่หลายแห่งในช่วงล็อกดาวน์ แต่ฉันไม่เคยเห็นค่าความเข้มข้นของละอองลอยที่ตำ่ขนาดนี้ในที่ราบลุ่มอินโด-คงคา(the Indo-Gangetic Plain) ในช่วงเวลานี้ของปี”
แผนที่ 5 ลำดับแรกด้านบนแสดงการวัดความลึกเชิงแสงของละอองลอย(AOD) เหนือประเทศอินเดียในช่วงวันที่ 31 มีนาคมถึง 5 เมษายน ของแต่ละปี จากปี พ.ศ. 2559 ถึง 2563 แผนที่ลำดับที่ 6(ความผิดปกติ) แสดงความลึกเชิงแสงของละอองลอยในปี พ.ศ.2563 เทียบกับค่าเฉลี่ยของปี พ.ศ.2559-256 การวัดอยู่บนข้อเท็จจริงที่ว่าอนุภาคจะเปลี่ยนวิธีการที่บรรยากาศสะท้อนและดูดกลืนแสงที่ตามองเห็นและแสงอินฟาเรด ความลึกเชิงแสงที่น้อยกว่า 0.1 (สีเหลืองซีดสุด) นั้นสภาพท้องฟ้าจะโปร่งใสและมีความสามารถมองเห็นได้มากที่สุด ถ้าความลึกเชิงแสงเป็น 1 (สีน้ำตาลเข้ม) สภาพท้องฟ้าจะขมุกขมัว ข้อมูลละอองลอยมาจากเครื่องมือวัด Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer(MODIS) บนดาวเทียม Terra ของนาซา
โดยทั่วไป ในช่วงต้นฤดูใบไม้ผลิในทุ่งราบและหุบเขาลุ่มน้ำคงคาทางตอนเหนือของอินเดีย กิจกรรมมนุษย์เป็นแหล่งกำเนิดหลักของละอองลอย ยานยนต์สันดาปภายใน โรงไฟฟ้าถ่านหินและแหล่งกำเนิดทางอุตสาหกรรมต่างๆ รายรอบเมืองที่ปล่อยไนเตรทและซัลเฟต การเผาไหม้ถ่านหินยังปล่อยเขม่า(soot) และอนุภาคที่มีคาร์บอนเป็นองค์ประกอบ รวมถึงการใช้เชื้อเพลิงในภาคครัวเรือน และการเผาในที่โล่ง มาตรการกักตัวได้ลดการปล่อยมลพิษทางอากาศจากกิจกรรมเหล่านี้
นักวิทยาศาสตร์คาดว่าระดับของละอองลอยจะเพิ่มขึ้นเล็กน้อยในช่วงสัปดาห์ที่จะมาถึงเมื่อพายุฝุ่นตามฤดูกาล ความเข้มข้นของฝุ่นมักจะต่ำในช่วงเดือนมีนาคมและต้นเมษายน ก่อนที่อุณหภูมิจะสูงขึ้นและกระแสลมตะวันตกที่จะหอบเอาฝุ่นทรายจากทะเลทราย Thar และคาบสมุทรอาราเบีย คำถามคือ ละอองลอยในภาพรวมจะยังมีค่าต่ำกว่าระดับปกติหรือไม่
Robert Levy หัวหน้าโครงการ NASA’s MODIS aerosol products กล่าวว่า “ส่วนที่ยากในความเข้าใจเรื่องละอองลอยคือ อนุภาคละอองลอยนี้สามารถเคลื่อนย้ายตามแบบแผนของลมและลักษณะทางอุตุนิยมวิทยาอื่นๆ เราจะต้องแยกแยะว่าอะไรที่เกิดจากกิจกรรมของมนุษย์ อะไรที่เกิดจากปัจจัยทางอุตุนิยมวิทยา”
ในช่วงสองสามวันแรกของการกักตัว มีความยากลำบากในการสังเกตการเปลี่ยนแปลงของระดับมลพิษทางอากาศ ในวันที่ 27 มีนาคม Gupta กล่าวว่า “เราเห็นระดับของละอองลอยลดลงในช่วงสัปดาห์แรกของมาตรการกักตัว แต่เหตุมาจากทั้งฝนตกและมาตรการกักตัว ฝนตกหนักครอบคลุมพื้นที่กว้างในตอนเหนือของอินเดียนั้นช่วยลดฝุ่นละอองลง ละอองลอยเพิ่มอีกครั้งหนึ่งหลังจากฝนหยุดตก
Gupta กล่าวต่อว่า “หลังจากมีฝนตก ผมดีใจมากที่ระดับละอองลอยไม่ได้เพิ่มขึ้นและกลับสู่สภาวะปกติ เราเห็นการลดลงอย่างต่อเนื่อง มันอยู่ในระดับที่เราคาดหวังไว้โดยไม่มีการปล่อยจากกิจกรรมของมนุษย์”

แผนภาพด้านบนแสดงการวัดความลึกเชิงแสงของละอองลอยเฉลี่ยรายวันทางตอนเหนือของอินเดีย ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม ถึง 5 เมษายน 2563 เทียบกับค่าเฉลี่ยระหว่างปี พ.ศ. 2559-2563 การเพิ่มขึ้นของละอองลอยในช่วงปลายเดือนกุมภาพันธ์สอดคล้องกับกิจกรรมไฟ(fire activity) ในรัฐปัญจาปและปากีสถาน
ข้อมูลจาก Gupta ระดับของละอองลอยในช่วงต้นเดือนเมษายนต่ำลงอย่างมากกว่าค่าปกติในช่วงนี้ของปี และต่ำที่สุดในรอบ 20 ปี ของการสังเกตการณ์โดยใช้เครื่องมือ MODIS สถานีตรวจวัดคุณภาพอากาศภาคพื้นที่ดินในอินเดียก็ยังรายงานถึงการลดลงของมลพิษฝุ่นละอองในพื้นที่ ถือเป็นประวัติการณ์ที่ผู้คนในรัฐปัญจาป รายงานว่าพวกเขาเห็นเทือกเขาหิมาลัยเป็นครั้งแรกในหลายทศวรรษ
อย่างไรก็ตาม ทางตอนใต้ของอินเดีย ยังมีฝุ่นละอองปกคลุม ข้อมูลจากดาวเทียมแสดงให้เห็นว่า ระดับของละอองลอยไม่ได้ลดลงในแบบเดียวกันกับทางตอนเหนือ และจริงๆ แล้ว มีระดับสูงกว่าเล็กน้อยเมื่อเทียบกับในช่วงสี่ปีที่ผ่านมา สาเหตุนี้ยังไม่ชัดเจน แต่อาจเกี่ยวข้องกับแบบแผนสภาพอากาศ การเกิดไฟในภาคเกษตรกรรม กระแสลม หรือปัจจัยอื่นๆ
Levy กล่าวถึงมาตาการกักตัวและผลที่เกิดขึ้นกับระดับของมลพิษทางอากาศว่า “เป็นการทดลองทางวิทยาศาสตร์ที่เป็นโมเดล เรามีโอกาสพิเศษเช่นนี้ในการเรียนรู้ว่าชั้นบรรยากาศโลกนั้นตอบสนองต่อการลดลงแบบทันทีทันใดของการปล่อยมลพิษทางอากาศจากกิจกรรมต่างๆ ของมนุษย์ สิ่งนี้จะช่วยให้เราจำแนกแยกแยะว่าแหล่งกำเนิดละอองลอยจากธรรมชาติและกิจกรรมของมนุษย์มีผลต่อบรรยากาศอย่างไร”
ที่มา : NASA Earth Observatory images by Joshua Stevens, using Terra MODIS analysis courtesy of Pawan Gupta/USRA/NASA. Story by Kasha Patel with image interpretation from Hiren Jethva, Rob Levy, and Ralph Kahn.
แหล่งข้อมูล
- Central Pollution Control Board (2020, March 31) Impact of Janta Curfew & Lockdown on Air Quality.Accessed April 16, 2020.
- Hindustan Times (2020, March 24) Rains in Delhi amid coronavirus lockdown, temperature drops.Accessed April 16, 2020.
- The New York Times (2019, December 2) See How the World’s Most Polluted Air Compares With Your City’s. Accessed April 16, 2020.
- U.S. Embassy & Consulates in India Air Quality Data. Accessed April 16, 2020.
- World Health Organization (2016) Ambient air pollution: A global assessment of exposure and burden of disease. Acccessed April 16, 2020.