คําว่า “ความผิดปกติของอุณหภูมิ” หมายถึงการเบี่ยงออกจากค่าอ้างอิงหรือค่าเฉลี่ยอุณหภูมิในระยะยาว ความผิดปกติเชิงบวกบ่งชี้ว่าอุณหภูมิที่สังเกตได้อุ่นกว่าค่าอ้างอิง ในขณะที่ความผิดปกติเชิงลบบ่งชี้ว่าอุณหภูมิที่สังเกตได้เย็นกว่าค่าอ้างอิง ความผิดปกตินี้เป็นเครื่องมือวินิจฉัยสภาพภูมิอากาศระดับโลกและให้ภาพรวมของค่าเฉลี่ยอุณหภูมิโลกเมื่อเทียบกับค่าอ้างอิง

อุณหภูมิพื้นผิวโลกคือการพิจารณาว่าพื้นผิวของโลกร้อนขึ้นอย่างไรที่ทำให้เรารู้สึกได้ในพื้นที่ใดพื้นที่หนึ่ง จากมุมมองบนดาวเทียม พื้นผิวคืออะไรก็ได้ที่ดาวเทียมตรวจจับจากชั้นบรรยากาศโลกไปจนถึงพื้นดิน อาจเป็นหิมะหรือน้ำแข็งบนพื้นดิน ผืนหญ้า หลังคาของอาคาร ยอดเรือนไม้ในพื้นที่ป่า ดังนั้น อุณหภูมิพื้นผิวโลกจึงไม่เหมือนกับอุณหภูมิอากาศที่รวมอยู่ในการรายงานอุตุนิยมวิทยาในแต่ละวัน

ความผิดปกติอุณหภูมิพื้นผิวโลกเกิดขึ้นเมื่อมีสภาพการณ์แตกต่างออกไปจากค่าเฉลี่ย ณ พื้นที่หนึ่งๆ ในช่วงเวลาหนึ่งของปี แผนที่ด้านล่างแสดงถึงความผิดปกติของอุณหภูมิเฉลี่ยพื้นผิวโลกในวันที่ 25 เมษายน 2567 เปรียบเทียบกับสภาพการณ์เฉลี่ยระหว่างช่วงปี ค.ศ.1991-2020 พื้นที่ที่ร้อนกว่าค่าเฉลี่ยจะแสดงเป็นสีแดง พื้นที่ที่มีค่าใกล้ค่าเฉลี่ยปกติจะแสดงเป็นสีขาว และพื้นที่มีอุณหภูมิเย็นกว่าค่าเฉลี่ยจะแสดงเป็นสีฟ้า เป็นข้อมูลที่วิเคราะห์โดย Copernicus Climate Change Service (C3S) ดําเนินการโดย European Centre for Medium-Range Weather Forecasts (ECMWF) ในนามของคณะกรรมาธิการยุโรปซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของโครงการอวกาศของสหภาพยุโรป

ความผิดปกติบางอย่างของอุณหภูมิพื้นผิวโลกเป็นปรากฎการณ์ของสภาพอากาศ ไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของแนวโน้มหรือแบบแผนเฉพาะใดๆ ความผิดปกติอื่นๆ อาจมีความหมายลึกซึ้ง อากาศที่เย็นผิดปกติอาจบ่งชี้ถึงฤดูหนาวที่ทารุณกับหิมะปริมาณมากบนพื้นดิน ความผิดปกติของอุณหภูมิพื้นผิวโลกที่กระจายตัวเล็กๆ ในพื้นที่ป่าหรือระบบนิเวศธรรมชาติอื่นๆ อาจบ่งชี้ถึงการพื้นที่ป่าที่ถูกทำลายหรือมีโรคระบาดจากแมลง พื้นที่เมืองต่างๆ แสดงให้เห็นถึงจุดที่ร้อนขึ้นจากการที่พื้นที่เมืองที่มีการพัฒนาจะมีความร้อนในช่วงเวลากลางวันมากกว่าในระบบนิเวศตามธรรมชาติหรือพื้นที่เกษตรกรรมที่อยู่โดยรอบ พื้นที่ที่ร้อนอยู่คงเดิมในหลายๆ ส่วนของโลกเป็นเวลาหลายปีอาจเป็นสัญญานของภาวะโลกร้อน

แผนภาพด้านล่างแสดงความผิดปกติของอุณหภูมิพื้นผิวโลกเฉลี่ยเทียบปี 2566 และ 1 มกราคม-25 เมษายน 2567 โดยในวันที่ 25 เมษายน 2567 มีความผิดปกติของอุณหภูมิพื้นผิวที่เบี่ยงเบนไปจากค่าเฉลี่ย 0.61 องศาเซลเซียส

อ้างอิง :

Buontempo et al 2022. The Copernicus Climate Change Service: Climate Science in Action. Bulletin of the American Meteorological Society 103 (12) · DOI: 10.1175/BAMS-D-21-0315.1

Hersbach et al. 2020 The ERA5 global Reanalysis. Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society 146 (70) · DOI: 10.1002/qj.3803

ERA5 hourly data on single levels from 1940 to present · DOI: 10.24381/cds.adbb2d47

ERA5 monthly averaged data on single levels from 1940 to present · DOI: 10.24381/cds.f17050d7