เอลนีโญจากไป

หลังจากทําให้มหาสมุทรแปซิฟิกตะวันออกร้อนขึ้นประมาณหนึ่งปี ในที่สุดเอลนีโญก็จากไปในเดือนพฤษภาคม 2567 ปรากฏการณ์สภาพอากาศตามธรรมชาตินี้มีส่วนทําให้อุณหภูมิมหาสมุทรสูงเป็นประวัติการณ์หลายเดือน ปริมาณน้ําฝนระดับรุนแรงในแอฟริกา พื้นที่น้ําแข็งปกคลุมน้อยลงในทะเลสาบใหญ่ทั้ง 5 ของอเมริกาเหนือ และภัยแล้งที่รุนแรงในแอมาซอนและอเมริกากลาง ณ เดือนกรกฎาคม 2567 El Niño Southern Oscillation หรือ ENSO ในแปซิฟิกตะวันออกอยู่ในสภาพที่เป็นกลาง แต่อาจจะอยู่ได้ไม่นาน

ในละติจูดเขตร้อนของแปซิฟิกตะวันออก พื้นผิวมหาสมุทรจะเย็นลงและอุ่นขึ้นเป็นวัฏจักรเพื่อตอบสนองต่อความแรงของกระแสลมค้าซึ่งเป็นปรากฏการณ์ที่เรียกว่า the El Niño Southern Oscillation (ENSO) ในทางกลับกัน มหาสมุทรที่เปลี่ยนแปลงจะขัดขวางการไหลเวียนของบรรยากาศในลักษณะที่ทําให้ปริมาณน้ําฝนทวีความรุนแรงขึ้นในบางภูมิภาคและนําความแห้งแล้งมาสู่ภูมิภาคอื่นๆ

ในเดือนพฤษภาคม 2566 กระแสลมค้าที่พัดไปทางตะวันออกอ่อนแรงและกระแสน้ําอุ่นจากแปซิฟิกตะวันตกเคลื่อนไปยังชายฝั่งตะวันตกของทวีปอเมริกา ซึ่งเป็นสัญญาณว่าเอลนีโญได้เริ่มขึ้นแล้วหลังจากสภาพลานีญาสามปีติดต่อกัน เอลนีโญยังเข้มข้นขึ้นในเดือนธันวาคม 2566 และจางหายไปในช่วงกลางเดือนพฤษภาคม 2567

“นี่เป็นเอลนีโญขนาดใหญ่ แต่ไม่ใช่ใหญ่ที่สุดที่เราเคยเห็นในช่วง 30 ปีที่ผ่านมา” จอช วิลลิส นักสมุทรศาสตร์ที่ห้องปฏิบัติการแรงขับเคลื่อนไอพ่นของนาซ่า (JPL) กล่าว วิลลิสติดตามลายเซ็นของการเปลี่ยนแปลงระดับน้ําทะเลทั่วโลกโดยใช้การวัดความสูงผิวน้ําทะเลด้วยดาวเทียม น้ําอุ่นจะขยายตัว ทําให้ระดับน้ําทะเลสูงขึ้น ในขณะที่น้ําที่เย็นกว่าจะหดตัว ทําให้ระดับน้ําทะเลลดลง

แผนที่ด้านบนแสดงความผิดปกติของระดับความสูงของผิวทะเลทั่วมหาสมุทรแปซิฟิกตอนกลางและตะวันออกตามที่สังเกตเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2567 (ขวา) ในช่วงที่เป็นกลาง เทียบกับวันที่ 4 ธันวาคม 2566 (ซ้าย) ใกล้จุดสูงสุดของเอลนีโญ เฉดสีแดงหมายถึงพื้นที่ที่ผิวมหาสมุทรมีระดับสูงกว่าปกติ เฉดสีแดงหมายถึงระดับความสูงของผิวน้ําทะเลมีค่าต่ำกว่าค่าเฉลี่ย และสภาพระดับน้ําทะเลปกติแสดงเป็นสีขาว ในรายงานจากศูนย์คาดการณ์สภาพภูมิอากาศของ NOAA อุณหภูมิพื้นผิวทะเลในเดือนธันวาคมสําหรับภูมิภาคตรวจสอบแปซิฟิกเขตร้อน (จาก 170° ถึง 120° ลองจิจูดตะวันตก) วัดได้ 2° สูงกว่าค่าเฉลี่ยปี ค.ศ. 1991–2020

ข้อมูลแผนที่มาจากดาวเทียม Sentinel-6 Michael Freilich และประมวลผลโดย Willis และเพื่อนร่วมงานที่ JPL โดยที่ข้อมูลส่วนที่เกี่ยวข้องกับวัฏจักรตามฤดูกาลและแนวโน้มระยะยาวได้แยกออกเพื่อเน้นความผิดปกติของระดับน้ําทะเลที่เกี่ยวข้องกับเอลนีโญและปรากฏการณ์ทางธรรมชาติระยะสั้นอื่นๆ 

แม้ในช่วงจุดสูงสุดในเดือนพฤศจิกายนและธันวาคม ความเข้มข้นของเอลนีโญปี 2566 ก็ไม่ตรงกับเหตุการณ์ที่ใหญ่ที่สุดในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา ในช่วงเหตุการณ์ที่สร้างสถิติก่อนหน้านี้ในปี 2540-2541 และ 2558–2559 ระดับน้ําทะเลสูงขึ้นมาก (อุ่นขึ้น) และระดับน้ําทะเลที่สูงกระจายไปทั่วพื้นที่ที่ใหญ่กว่ามากของแปซิฟิกตอนกลางและตะวันออก

ถึงกระนั้น เอลนีโญที่เข้มข้นปานกลางนี้มีส่วนทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศทั่วโลก แบบแผนปริมาณน้ําฝนถูกก่อกวนในแอฟริกา : ทางตอนใต้ของประเทศประสบกับภัยแล้งที่ทําให้ข้าวโพดที่ปลูกในแซมเบียเกือบครึ่งหนึ่งแห้งตายคาต้น ในขณะที่ฮอร์นออฟแอฟริกาประสบอุทกภัยร้ายแรง ภัยแล้งรุนแรงในแอมะซอนนําไปสู่ไฟไหม้ป่าขนาดใหญ่ในรัฐโรไรมาทางตอนเหนือ เอลนีโญยังมีส่วนทําให้เกิดความเครียดจากความร้อนในแนวปะการัง ปริมาณน้ําฝนที่รุนแรงในสหรัฐอเมริกาชายฝั่งตะวันตก การปกคลุมของน้ำแข็งที่ลดลงบนเกรตเลกส์ และไฟในอินโดนีเซีย

เอลนีโญมักจะตรงกับปีที่ร้อนที่สุดในสถิติอุณหภูมิโลก อุณหภูมิผิวน้ําทะเลที่อบอุ่น นอกเหนือจากแนวโน้มภาวะโลกร้อนในระยะยาวจากก๊าซเรือนกระจก ช่วยให้อุณหภูมิโลกพุ่งขึ้นมากพอที่จะสร้างสถิติความร้อนใหม่ในปี 2023 การวิเคราะห์โดยนักวิทยาศาสตร์ที่สถาบัน Goddard Institute for Space Studies (GISS) ของ NASA พบว่าเดือนพฤษภาคม 2566 ถึงพฤษภาคม 2567 เป็นปีเต็มของอุณหภูมิรายเดือนที่สูงเป็นประวัติการณ์ ซึ่งเป็นสถิติที่ไม่เคยมีมาก่อน นอกจากสถิติ 12 เดือนติดต่อกันของอุณหภูมิสูงสุดเป็นประวัติการณ์ สถิติอันดับสองคือ สถิติร้อน 7 เดือนช่วงเอลนีโญระหว่างปี 2558 ถึง 2559

ในเดือนพฤษภาคม 2567 กระแสลมค้าที่พัดไปทางตะวันออกหวนกลับ ทําให้อุณหภูมิผิวทะเล (และระดับน้ําทะเลสูง) กลับมาเป็นปกติในมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันออก ศูนย์คาดการณ์สภาพภูมิอากาศของ NOAA ประมาณการว่า สภาพที่เป็นกลางนี้จะคงอยู่จนถึงเดือนสิงหาคม พวกเขาคาดการณ์ว่า La Niña มีแนวโน้มที่จะเกิดขึ้น 70 เปอร์เซ็นต์ในช่วงระหว่างเดือนสิงหาคมถึงตุลาคม 2567 และคงอยู่ต่อไปจนถึงช่วงฤดูหนาวของซีกโลกเหนือ

NASA Earth Observatory image by Lauren Dauphin, using modified Copernicus Sentinel data (2023) processed by the European Space Agency and further processed by Josh Willis, Severin Fournier, and Kevin Marlis/NASA/JPL-Caltech. Story by Emily Cassidy.

References & Resources

NASA (2024, June 11) NASA Analysis Confirms a Year of Monthly Temperature Records. Accessed Jul 12, 2024.
NASA Jet Propulsion Laboratory (2024) Ocean Surface Topography from Space. Accessed Jul 12, 2024.
NASA Earth Observatory (2023, June 21) El Niño Returns. Accessed Jul 12, 2024.
NASA Earth Observatory (2024, January 13) Five Factors to Explain the Record Heat in 2023. Accessed Jul 12, 2024.
NOAA Climate.gov (2024, June 13) June 2024 update: La Niña likely by late summer. Accessed Jul 12, 2024.
NOAA Climate Prediction Center (2024, June 13) El Niño Southern Oscillation (ENSO) Diagnostic Discussion. Accessed Jul 12, 2024.