
งานสำคัญมากมายที่คุณทำในฐานะผู้อำนวยการหรือเจ้าหน้าที่ระดับสูง แม้จะสำคัญต่อองค์กร แต่ก็ไม่ได้ถือว่าเป็นการ “ใช้ภาวะผู้นำ” จริงๆ สิ่งเหล่านี้รวมถึงหน้าที่ที่ผู้คนคาดหวังให้คุณทำ เช่น กำหนดเป้าหมายองค์กร ระดมทุน จัดการเอกสารต่างๆ ช่วยทีมตั้งเป้าหมาย และติดตามผลให้เป็นไปตามนั้น
คุณอาจเป็นฝ่ายริเริ่มแคมเปญหรือโครงการใหม่ ๆ หรือคอยทำให้แน่ใจว่าทีมของคุณมีทรัพยากรเพียงพอสำหรับงานของตนเอง ทั้งหมดนี้เป็นงานสำคัญและเป็นส่วนหนึ่งของบทบาทคุณ แต่ยังไม่ใช่การใช้ภาวะผู้นำอย่างแท้จริง
จะมีช่วงเวลาอื่น—ไม่ว่าคุณจะเป็นผู้อำนวยการหรืออยู่ในตำแหน่งผู้นำใดๆ —ที่องค์กรของคุณต้องการให้คุณใช้ภาวะผู้นำอย่างแท้จริงซึ่งเป็นเรื่องที่แตกต่างและยากกว่ามาก
การใช้ภาวะผู้นำ หมายถึง การท้าทายความคุ้นเคยเดิม ๆ (status quo) การขยับหรือแม้แต่ก้าวข้ามขอบเขตของอำนาจที่คุณมี ซึ่งฟังดูน่าตื่นเต้น แต่ในความเป็นจริงแล้วกลับหายากและยากลำบากมาก เพราะในหลายองค์กร ความเฉื่อย (inertia) คือแรงต้านอันทรงพลังที่คอยควบคุมว่าใครทำอะไร อย่างไร
แม้ “ความเฉื่อย” จะไม่ใช่เรื่องเลวร้ายโดยตัวมันเอง แต่มันขัดขวางงานที่จำเป็นต้องทำและต้านทานการตัดสินใจที่ยากลำบากที่คุณต้องรับผิดชอบ ในความเป็นจริง อันตรายข้อหนึ่งของการมีตำแหน่งผู้นำในองค์กรคือ ผู้สนับสนุนที่แข็งแกร่งที่สุดของคุณจะผลักดันให้คุณทำสิ่งเดิมๆ ต่อไป — เพราะมันปลอดภัย คาดเดาได้ และไม่รบกวนใคร
Linda Kaboolian และ Marty Linsky จาก Harvard Kennedy School เคยกล่าวไว้ว่า “ภาวะผู้นำที่แท้จริงมักหมายถึงการทำให้ผู้สนับสนุนของคุณผิดหวัง และภาวะผู้นำที่มีประสิทธิภาพคือศิลปะของการทำให้พวกเขาผิดหวังในระดับที่พอจะรับไหว”
การใช้ภาวะผู้นำอาจหมายถึงการเปลี่ยนทิศทางองค์กรไปสู่กลยุทธ์ใหม่ที่แตกต่างจากเดิมโดยสิ้นเชิง อาจต้องหยุดโครงการที่เจ้าหน้าที่หรือผู้บริจาคชื่นชอบ ต้องซื่อสัตย์กับคณะกรรมการหรือผู้บริจาคมากขึ้นเกี่ยวกับปัญหาหรือความล้มเหลว ต้องปลดเจ้าหน้าที่ที่ไม่เหมาะสม หรือปลดกรรมการที่สร้างปัญหามากกว่าประโยชน์ อาจถึงขั้นที่คุณต้องประกาศจุดยืนในประเด็นที่อาจทำให้แนวร่วมของคุณไม่พอใจ การใช้ภาวะผู้นำคือการทำสิ่งที่แตกต่างจากคนอื่น เดินเส้นทางใหม่ เผชิญกับแรงต้านจากการเปลี่ยนแปลงด้วยความคิดสร้างสรรค์
การใช้ภาวะผู้นำคือการยอมรับความเสี่ยง คุณไม่มีทางรู้ว่าคนอื่นจะตอบสนองอย่างไร ใครจะสนับสนุนคุณ หรือมันจะส่งผลอย่างไรต่อชื่อเสียงของคุณ แต่หากคุณไม่ทำให้คนอื่นรู้สึกไม่สบายใจเลย นั่นอาจแปลว่าคุณยังไม่ได้ใช้ภาวะผู้นำจริง ๆ
และถึงแม้ว่าการตัดสินใจจะยากหรือผิดพลาด ไม่ได้หมายความว่ามันเป็นสิ่งที่ไม่ควรทำ — พวกเราก็เคยมีช่วงเวลาที่แน่ใจว่าเราคิดผิด แต่การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญที่สุดหลายครั้งที่เราเคยทำ มักเกิดขึ้นหลังจากที่เราฝ่าฟันการคัดค้านอย่างหนักจากทีมงานหรือเพื่อนร่วมงาน
การใช้ภาวะผู้นำอาจเต็มไปด้วยอันตราย แต่หากไม่กล้าทำเลย คุณหรือองค์กรของคุณก็แทบไม่มีวันบรรลุเป้าหมายที่แท้จริง
