ปลายปี 2568 อากาศในไทยเหมือนคนอารมณ์แปรปรวน วันหนึ่งร้อนอบอ้าวจนหายใจเหนียว อีกวันฝนเทลงมาเหมือนใครเปิดก๊อกจากฟ้า เราคุ้นกับคำว่าสภาพอากาศแปรปรวนมาหลายปี แต่ปีนี้มันไม่ใช่คำอธิบายแบบกว้าง ๆ อีกต่อไป มันคือความจริงที่มาอยู่ในบ้าน ในไร่นา บนถนน และในห้องฉุกเฉิน

ในเวลาเดียวกัน รายงานจากสองหน่วยงานระดับโลกคือ องค์การอุตุนิยมวิทยาโลก (WMO) และ Copernicus (C3S) ของยุโรป ยืนยันด้วยภาษาที่เรียบง่ายแต่หนักแน่นว่า โลกกำลังเดินหน้าเข้าสู่ยุคอุณหภูมิสูงอย่างเป็นระบบ ไม่ใช่ปีแย่ปีหนึ่งแล้วผ่านไป WMO บอกว่าปี 2568 กำลังจะเป็นปีที่ร้อนที่สุดอันดับ 2 หรือ 3 เท่าที่เคยบันทึก และที่สำคัญกว่านั้นคือ ตั้งแต่ปี 2558 เป็นต้นมา “ทุกปี” ล้วนติดกลุ่มปีที่ร้อนที่สุดแทบทั้งสิ้น

เมื่อโลกร้อนขึ้น ค่าเฉลี่ยขยับขึ้นนิดเดียว แต่ความสุดขั้วจะกระโดดขึ้นก่อนเสมอ เพราะเครื่องยนต์ของโลก(ก๊าซเรือนกระจก ความร้อนในมหาสมุทร ระดับน้ำทะเล)ยังเร่งไม่หยุด ดังนั้นคำถามของเราจึงไม่ใช่แล้วว่า ปีหน้าไทยจะร้อนขึ้นกี่องศา แต่คือเราจะอยู่กับความร้อนจัด ฝนหนัก น้ำท่วมฉับพลัน น้ำหนุน และความผันผวนแบบท่วม–แล้งสลับอย่างไร โดยไม่ปล่อยให้มันกลายเป็นความสูญเสียที่ “ป้องกันได้แต่ไม่ทำ”

ประเทศไทยไม่ได้ยืนอยู่นอกเรื่องเล่านี้ เราอยู่กลางเวที และทุกครั้งที่โลกประกาศสถิติอุณหภูมิใหม่ มันคือสัญญาณเตือนว่า “ลูกเต๋าเอียง” ไปทางเหตุการณ์สุดขั้วมากขึ้นไม่ใช่เพราะโชคร้าย แต่เพราะระบบภูมิอากาศทั้งระบบกำลังเปลี่ยนไปอย่างถาวร