Draisine1817[1]ในขณะที่ยานพาหนะสองล้อที่ขับเคลื่อนด้วยกำลังมนุษย์มีในรูปแบบต่างๆ มานับร้อยปีแล้ว แต่รูปแบบการเดินทางที่แพร่หลายและใช้งานได้จริงคือการมาถึงของ Laufmaschine ใน ค.ศ. 1871 (พ.ศ. 2414 หรือในช่วงสมัยรัชกาลที่ 5)  Laufmaschine ซึ่งแปลตรงตัวว่า ล้อวิ่ง (running machine) คิดค้นโดย Baron Karl von Drais (1785-1851) ข้าราชการพลเรือนของเยอรมนีในสมัยนั้น โดยใช้เป็นทางเลือกการเดินทางแทนม้าโดยที่เขาสามารถใช้นำทางไปตามเส้นทางแคบๆ ในเขตพื้นที่ป่าที่เขาทำงานอยู่

เช่นเดียวกับพาหนะสองล้ออื่นๆ ในช่วงที่ผ่านมา Laufmaschine ทำขึ้นจากไม้เป็นส่วนใหญ่ แต่การเพิ่มกลไกควบคุมพื้นฐานทำให้ Laufmaschine แตกต่างจากการออกแบบพาหนะอื่นๆ กลไกการควบคุมช่วยผู้ขี่ควบคุมทิศทางได้ และยังมีผลสำคัญในเรื่องของสมดุล ความสามารถในการปรับเปลี่ยนเพื่อควบคุมล้อหน้าทำให้ผู้ขี่จัดสมดุลตามน้ำหนักของตนและนั่งอยู่เบาะโดยที่ขาไม่ต้องแตะพื้น ปฏิกิริยาอัติโนมัตินี้เราทุกคนได้มาตามสัญชาติญานอยู่แล้วตอนที่เราเรียนรู้วิธีการขี่จักรยานเป็นครั้งแรก

Laufmaschine ได้รับการตอบรับอย่างสูงในช่วงเวลานั้น และมีการผลิตพาหนะที่ออกแบบคล้ายคลึงกันเช่น Danfy Horse และ Hobbyhorse โดยกลุ่มคนผู้สนใจและผู้ประกอบสร้างยานพานะทั่วโลก

———

ธารา บัวคำศรี – เก็บความจากหน้งสือ Fifty Bicycle That Changed The World โดย Alex Newson, The Design Museum. ซึ่งมีทั้งหมด 50 ตอนต่อเนื่อง

ภาพประกอบ : ภาพวาดของ Karl von Drais ส่งไปที่ Prince of Furstenberg ใน ค.ศ. 1817 เพื่อทำการระดมทุนประดิษฐสร้าง Laufmaschine ขึ้น  http://en.wikipedia.org/wiki/Dandy_horse